Yararlı Milli Cemiyetler (Açıklamalı ve Kısaca)

Milli Cemiyetler

Trakya Paşaeli Cemiyeti

2 Aralık 1918’de Edirne’de kurulmuştur. Amacı mütarekeden sonra azınlıkların

taşkınlıkları ve işgaller karşısında Trakya’da yaşayan Türklerin haklarını koruyup,

direnişi sağlamak ve gerekirse silahla karşı koymaktı.

İzmir Müdafaa–i Hukuk–u Osmaniye Cemiyeti

2 Aralık 1918’de kurulmuştur. Cemiyet İzmir’in Yunanlılara verilmesini

engellemeye, İzmir’in Türklüğü hakkında propaganda yoluyla dünya kamuoyunu

inandırmaya ve haklarını korumaya çalışmıştır.

İzmir Redd-i İlhak Cemiyeti

İzmir’de kurulan bu cemiyetin ilk adı “Müdafaa-i Vatan Heyeti” dir. İzmir’in

işgalinden bir gün önce Redd-i İlhak Cemiyeti adını almıştır. Cemiyetin amacı;

İzmir’in haksız olarak Yunanistan tarafından işgalini önlemek, İzmir ve çevresinin

Türklere ait olduğunu dünyaya duyurmaktı. İzmir’in işgalinden sonra silahlı direnişe

geçen Redd-i İlhak Cemiyeti’nin çalışmalarıyla Kuvay-ı Milliye birlikleri kuruldu.

Ayrıca cemiyet Balıkesir ve Alaşehir Kongrelerinin toplanmasında etkili olmuştur.

Şark Vilayetleri (Doğu Anadolu) Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti

Cemiyet ilk önce Doğu illerindeki Müslüman halkın haklarını korumak amacıyla

İstanbul’da kuruldu. 10 Mart 1919’da “Erzurum Müdafaa-i Hukuk” şubesi açıldı.

Erzurum Müdafaa-i Hukuk şubesi, Doğu Anadolu’nun Ermenistan’a verilmesini

engellemek amacıyla hızla örgütlenmeye ve çevre illerle ilişki kurmaya başladı.

Ayrıca cemiyet Ermenilerle mücadele etmek, Doğu illerinde Türklerin Ermenilere

sayıca üstün olduğu kadar tarih, kültür ve uygarlık yönüyle de üstün olduğunu

kanıtlamak için Fransızca Le Pays, Türkçe Hâdisât ve Albayrak gazetelerini

çıkarmış, bu bölgeden göç edilmemesi, bilim, iktisat ve din alanlarında teşkilatların

kurulması, bölgenin saldırılara karşı korunması, bölgenin haklarının savunulması

gibi kararlar almıştır.

Trabzon Muhafaza-i Hukuk-u Milliye Cemiyeti

Trabzon ve yöresine yönelik Rum Pontus Devleti’nin kurulmasını engellemek ve

Ermeni iddialarına karşı bölge halkının haklarını savunmak amacıyla Trabzon’da

kuruldu.

Kilikyalılar Cemiyeti

Fransız ve Ermenilerin Adana ve çevresindeki emellerine ve işgallerine karşı 21

Aralık 1918’de Ali Fuat Paşa’nın girişimleriyle İstanbul’da kuruldu. Cemiyet,

Adana’nın Fransız işgaline karşı savunulmasında etkili olmuştur.

Milli Kongre Cemiyeti

II. Meşrutiyet döneminde Türkçülük fikrini ve Türk milliyetçiliği hareketini Milli

Eğitim vasıtalarıyla yaymak amacıyla kurulan “Milli Talim ve Terbiye Cemiyeti”

üyeleri tarafından 29 Kasım 1918’de İstanbul’da kuruldu. Partiler üstü bir cemiyet

olarak kurulan Milli Kongre Cemiyeti’nin amacı; Türkler hakkında dünyada yapılmış

ve yapılmakta olan propagandalara yayın yoluyla karşı koymak ve Türk milletinin

 haklarını, tarihi vazifelerini, medeni vasıflarını belirtmekti. 1919 yılında Milli Kongre

Türkler hakkında tanınmış yazarların sözlerini, dünya kamuoyunda Türklerin

durumu ve Ermenilerin Müslümanlara yaptıkları zulümler hakkında vesikalar ve

Fransızca eserler yayımlayarak etkili olmuştur.

Sivas Kongresi'ne kadar birbirlerindn kopuk ve bağımsız hareket eden Milli

Cemiyetker, Sivans Kongre'sinde Anadolu ve Rumeli Müdafa-i Hukuk Cemiyetleri

adıyla tek çatı altında birleştirilmişlerdir.

Kategoriler: